Przyłącza gazowe w praktyce

Znaczenie sieci gazowej

Realizowanie sieci gazowej jest działaniem o znaczeniu lokalnym (gminnym). Dostarczanie gazu należy do indywidualnych zadań gminy, ma wpływ na ocenę znaczenia określonej we wniosku inwestycji jako inwestycji celu publicznego, ponieważ pozwala na uświadomienie sobie, jakie są priorytety w zaspokajaniu potrzeb społeczności lokalnej. Planowana inwestycja niezależnie od tego, ilu nieruchomościom umożliwi podłączenie do sieci gazowej, należy do spraw najpowszechniej spotykanych, służących zaspakajaniu bieżących potrzeb ludności i niezbędnych dla funkcjonowania wspólnoty samorządowej. Jeżeli zatem planowana inwestycja ma na celu dostarczenie odbiorcom na terytorium gminy gazu, co mieści się w zadaniach własnych gminy, to okoliczność, że inwestycja ta w swym przebiegu obejmie wycinek terytorium gminy, a nie wszystkie lub większość położonych na jej terytorium nieruchomości, nie może stać na przeszkodzie uznania tej inwestycji za inwestycję celu publicznego w rozumieniu art. 2, pkt 5 Ustawy O planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w związku z art. 6, pkt 2 Ustawy O gospodarce nieruchomościami. 

Pozwolenia na instalowanie sieci gazowych

Zarządca drogi może odmówić wydania zezwolenia na umieszczenie w pasie drogowym urządzeń i infrastruktury, o których mowa w art. 39 ust. 1a Ustawy O drogach publicznych wyłącznie, jeżeli ich umieszczenie spowodowałoby zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego, naruszenie wymagań wynikających z przepisów odrębnych lub miałoby doprowadzić do utraty uprawnień z tytułu gwarancji lub rękojmi w zakresie budowy, przebudowy lub remontu drogi.

Według § 140 ust. 2 pkt 1 i pkt 2 Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie do urządzeń infrastruktury technicznej, niezwiązanej z drogą, zalicza się w szczególności linie elektroenergetyczne wysokiego i niskiego napięcia oraz linie telekomunikacyjne, przewody kanalizacyjne nie służące do odwodnienia drogi, gazowe, ciepłownicze i wodociągowe.

Przyłącze gazowe obiektem liniowym

Zgodnie z wyrokiem NSA sieć gazowa jest obiektem liniowym, a zatem takim obiektem, gdzie stosownie do definicji legalnej z art. 3 pkt 3a prawa budowlanego jego charakterystycznym parametrem jest długość. Istotą ustawowego sformułowania odnoszącego się do całości techniczno-użytkowej jest całość odniesiona do budowli jako obiektu budowlanego, a nie do związku tego obiektu z urządzeniami i instalacjami. Akcentowanie bowiem związku tego obiektu budowlanego z urządzeniami i instalacjami oznacza jednocześnie wyjście poza zakres definicji legalnej tego obiektu budowlanego.

Stacje redukcyjno-pomiarowe, punkty pomiarowe (redukcyjno-pomiarowe) stanowią integralną część budowli, jaką jest sieć gazowa i w związku z tym znajdujące się w nich urządzenia techniczne stanowią część budowli, zaś ich wartość powinna zostać uwzględniona w podstawie opodatkowania. Tylko po połączeniu z gazociągiem może pełnić funkcję, do której została wykonana; analogicznie, dopiero gazociąg wyposażony w stację redukcyjno-gazową może być użytkowany zgodnie z przeznaczeniem. Zatem ocena w zakresie istnienia budowli w postaci sieci gazowej (gazociągu) jest właściwa.

Techniczny aspekt przyłącza

Sieć techniczna jest jednym z rodzajów budowli, który wymaga uwzględnienia różnych elementów składających się na tę sieć. Nie oznacza to jednak, że pojęcie sieci technicznej można przyporządkowywać do różnych przypadków budowli bez uwzględnienia specyfiki danej sytuacji. Ponadto w przepisach prawa budowlanego prawodawca wskazuje gazociąg jako odrębny obiekt liniowy będący budowlą, co także powinno stanowić wskazówkę interpretacyjną przy ostrożnym kwalifikowaniu do zakresu pojęciowego budowli. Skoro z jednej strony prawodawca w art. 3 pkt 3 Prawa Budowlanego określa sieć techniczną jako odrębną budowlę, w art. 3 pkt 3a PrBud traktuje gazociąg jako jeden z obiektów liniowych, należy zatem uwzględnić konsekwencje normatywne wynikające ze wskazania części budowlanych urządzeń technicznych czy też fundamentów pod maszyny i urządzenia.

Przyłącze – całość techniczno-użytkowa

Pojęcie obiektu budowlanego w rozumieniu ustawy Prawo budowlane oznacza, że sformułowanie normatywne, jakim jest całość techniczno-użytkowa, staje się wyznacznikiem obiektu budowlanego będącego budowlą wraz z instalacjami i urządzeniami. Wprowadzenie tego normatywnego wyrażenia w ramach definicji legalnej obiektu budowlanego wiąże się z koniecznością wskazania sposobu jego rozumienia z zachowaniem reguł wymaganych przy ustalaniu zakresu tego środka normatywnego. Stąd też należy unikać wskazywania takiego sposobu jego rozumienia, który doprowadzi do wyjścia poza obszar przewidziany dla wprowadzonej definicji legalnej obiektu budowlanego z konsekwencjami dla podatkowego ujęcia budowli.

Wyrażenie „całość techniczno-użytkowa” powinno być w taki sposób rozumiane, aby uwzględniać zarówno związek techniczny, jak i użytkowy pomiędzy poszczególnymi elementami tworzącymi dany obiekt budowlany będący budowlą. Nie ma bowiem znaczenia, że ustawodawca nie posłużył się wprost zwrotem wskazującym na tak określony związek. Wynika to bowiem z pojęcia, jakim jest całość, którą ustawodawca odnosi do dwóch składowych, tj. techniczno-użytkowych.

Trzeba ponadto zauważyć, że takie wyrażenie normatywne nie może być rozumiane w taki sposób, że ustawodawca przesądził relację zakresową pomiędzy związkiem technicznym i związkiem użytkowym. W konkretnym bowiem przypadku relacja ta może przejawiać się w różnym stopniu. Nie ma także znaczenia, czy w pierwszej kolejności ustaleniu podlega związek techniczny, czy użytkowy, jest to bowiem uzasadnione okolicznościami konkretnego obiektu budowlanego będącego budowlą. Wprowadzenie tego wyrażenia normatywnego oznacza, że w ramach konkretnego przypadku nie można wskazywać takiego sposobu jego rozumienia, którego rezultatem będzie wyjście poza jego obszar, gdyż tym samym zostanie naruszony zakres definicji legalnej. Należy bowiem pamiętać, że ustawodawca posłużył się stosunkowo szerokim wyrażeniem całości techniczno-użytkowej, jednakże nie może to oznaczać konieczności poszukiwania specyficznego związku pomiędzy wybranymi elementami obiektu budowlanego będącego budowlą.

Sieć gazowa jako budowla

Zgodnie z Wyrokiem NSA Sieć gazową należy uznać za budowlę także w ramach ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, bazując przy tym na pojęciu obiektu liniowego. W ramach wyliczenia budowli zawartego w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego wskazano wprost obiekt liniowy. W wyroku z dnia 11 maja 2017 r., II FSK 941/15 Naczelny Sąd Administracyjny wprost wskazał, że sieć gazowa jest obiektem liniowym, a zatem takim obiektem, gdzie stosownie do definicji legalnej z art. 3 pkt 3a Prawa budowlanego jego charakterystycznym parametrem jest długość. Istotą ustawowego sformułowania odnoszącego się do całości techniczno-użytkowej jest całość odniesiona do budowli jako obiektu budowlanego, a nie do związku tego obiektu z urządzeniami i instalacjami. Akcentowanie bowiem związku tego obiektu budowlanego z urządzeniami i instalacjami oznacza jednocześnie wyjście poza zakres definicji legalnej tego obiektu budowlanego.

Według postanowień art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego urządzenia budowlane to są urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietnik. Bezsprzecznie z przepisu tego wynika, że urządzeniem budowlanym jest wyłącznie takie urządzenie techniczne, które wypełnia kryterium w nim określone, a przy tym, dla celów podatkowych, jest w nim wymienione. Inaczej mówiąc, według cytowanego przepisu, każde urządzenie budowlane jest urządzeniem technicznym, jednak nie każde urządzenie techniczne jest urządzeniem budowlanym.

Posłużenie się przez ustawodawcę podatkowego odesłaniem do definicji obiektu budowlanego w rozumieniu Ustawy Prawo budowlane powoduje określone konsekwencje w zakresie rozumienia budowli sieciowej gazociągu, tj. z zastosowaniem określenia całości techniczno-użytkowej, gdzie budowla ta została wprost wskazana jako obiekt liniowy.

Sieć gazową należy uznać za budowlę także w ramach ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, bazując przy tym na pojęciu obiektu liniowego. W ramach wyliczenia budowli zawartego w art. 3 pkt 3 Ustawy Prawo budowlane wskazano wprost obiekt liniowy. Sieć gazowa jest obiektem liniowym, a zatem takim obiektem, gdzie stosownie do definicji legalnej z art. 3 pkt 3a ustawy jego charakterystycznym parametrem jest długość. Istotą ustawowego sformułowania odnoszącego się do całości techniczno-użytkowej jest całość odniesiona do budowli jako obiektu budowlanego, a nie do związku tego obiektu z urządzeniami i instalacjami. Akcentowanie bowiem związku tego obiektu budowlanego z urządzeniami i instalacjami oznacza jednocześnie wyjście poza zakres definicji legalnej tego obiektu budowlanego.

Gazociąg należy projektować i budować w sposób zapewniający wytrzymałość i szczelność, z uwzględnieniem sił działających na gazociąg związanych z jego budową, warunkami środowiskowymi i klimatycznymi oraz lokalizacją, a także z występującym w nim ciśnieniem oddziałującym na poszczególne elementy gazociągu podczas przeprowadzania prób wytrzymałości i szczelności oraz jego użytkowania.

Projektując elementy i obiekty sieci gazowej, należy uwzględniać wzajemne oddziaływanie sił między łączonymi elementami i urządzeniami. Gazociąg powinien być projektowany i budowany z uwzględnieniem wymagań określonych w przepisach dotyczących warunków technicznych dla innych obiektów budowlanych.

Projekty skrzyżowania gazociągu z drogą lub ułożenia gazociągu wzdłuż drogi należy uzgodnić z właściwym zarządcą drogi, a w przypadku skrzyżowania gazociągu z torami linii kolejowej lub ułożenia gazociągu wzdłuż linii kolejowej – z zarządcą infrastruktury kolejowej.

Odległość pionowa mierzona od górnej zewnętrznej ścianki gazociągu lub górnej zewnętrznej ścianki rury osłonowej powinna wynosić nie mniej niż:

• 1 m do powierzchni jezdni, przy czym nie miej niż 0,5 m od spodu konstrukcji nawierzchni;
• 1,5 m do płaszczyzny przechodzącej przez główki szyn toru kolejowego;
• 0,5 m do rzędnej dna rowu przydrożnego, a w przypadku linii kolejowej do rzędnej dna rowu odwadniającego tory kolejowe naniesionych na mapach geodezyjnych.

Kąt skrzyżowania gazociągu z torami kolejowymi lub drogami krajowymi powinien być zbliżony do 90°, lecz nie mniejszy niż 60°.

Podstawa prawna:

• Art. 1 a ust 1 pkt 2 ustawy z 12 1 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2022 r. poz. 1452 ze zm.),
• Art. 3 pkt. 3 ustawy z 7 7 1994 r. Prawo budowlane (DzU z 2021 r. poz. 2351 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie (DzU z 2013 r. poz. 640 ze zm.).

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!