Łazienka dla osób niepełnosprawnych i seniorów – jak ją urządzić?

Podczas urządzania łazienki dla niepełnosprawnych, należy przede wszystkim zbadać trudności i ograniczenia, z jakimi borykają się osoby mające problem z poruszaniem się. Planując łazienkę od podstaw warto zastanowić się, w jakich strefach łazienki montaż specjalnego wyposażenia ułatwi samodzielne wykonywanie czynności higienicznych i zapewni intymność w toalecie. Gdzie zamontować uchwyty? Na jakiej wysokości powinna znaleźć się ceramika? Czy lepiej zamontować wygodną kabinę prysznicową z siedziskiem czy wanno-prysznic z kilkoma uchwytami? Odpowiadając sobie na te kilka pytań, możemy wstępnie zbadać potrzeby seniora lub osoby niepełnosprawnej.

Nieco trudniej doposażyć istniejące już pomieszczenie, jednak i na to jest kilka sposobów. Czołowi producenci wyposażenia łazienkowego proponują serie produktów do łazienek dla seniorów i osób mających problem z poruszaniem się, np. siedziska pod prysznic, specjalne umywalki, miski wc, uchwyty dla niepełnosprawnych. KOŁO ma w swojej ofercie pełną gamę produktów, pozwalającą stworzyć wygodną i funkcjonalną łazienkę niezależnie od jej metrażu.

Łazienka dla niepełnosprawnych – w co ją wyposażyć?

Dla osoby mającej problem z poruszaniem się kluczowa będzie likwidacji barier architektonicznych oraz montaż akcesoriów, które pomogą wesprzeć się i przytrzymać podczas samodzielnego mycia lub korzystania z toalety. Jak to zrobić?

• Uchwyty i poręcze. Najłatwiej je zamontować, a od razu znacznie poprawiają komfort korzystania z łazienki. Podłużne, uchylne, pionowe lub poziome – pomagają wstać z WC, podeprzeć się pod prysznicem, ułatwiają wejście i wyjście z wanny.
• Prysznic bez brodzika. Jeśli kabina, to najlepiej otwarta i bez brodzika. Daje stosunkowo dużo przestrzeni wewnątrz, nie wymaga pokonywania brodzika i otwierania drzwi.
• Nisko zawieszone szafki. Osoby na wózkach inwalidzkich i seniorzy mają problem z sięganiem do wysoko zawieszonych szafek. Dlatego kosmetyki i przybory toaletowe warto przechowywać w niskich szafkach, najlepiej otwartych (bez frontów) lub przesuwanych. Unikajmy też głębokich półek, które wymagają sięgania w głąb mebla.
• Obłe wykończenia. U starszej osoby zahaczenie lub uderzenie w ostry kant może spowodować stłuczenie lub nawet uszkodzenie kości. Dlatego warto wybierać meble i ceramikę o obłych krawędziach oraz usuwać wszelkie wystające elementy.
• Podwieszana umywalka. Osoby na wózkach inwalidzkich, aby móc wygodnie skorzystać z umywalki, potrzebują sporo miejsca z przodu i pod ceramiką, aby do niej podjechać. Dlatego dobrym wyborem będzie montaż szerokiej, a stosunkowo płaskiej podwieszanej umywalki. Zrezygnujmy z postumentów i szafek podumywalkowych, które utrudniają podjazd wózkiem.
• Antypoślizgowa mata na podłogę. Mokra zachlapana podłoga to duże zagrożenie dla osób z ograniczeniami ruchowymi. Dlatego warto w łazience lub w toalecie położyć maty o właściwościach antypoślizgowych z otworami drenującymi, które w razie wylania się wody, odprowadzają ją pod matę, co likwiduje ryzyko poślizgnięcia się. Warto zastanowić się też nad położeniem podobnej maty w wannie oraz w kabinie prysznicowej.

Drobne wyposażenie – o czym warto pamiętać?

Poza zasadniczymi elementami do kluczowych stref łazienki należy zwrócić uwagę także na pewne szczegóły.

• Wygodna kąpiel. Jak doposażyć istniejącą wannę, aby dostosować ją do potrzeb seniorów? Przede wszystkim trzeba zamontować uchwyty do łazienki dla niepełnosprawnych, które ułatwią wchodzenie i wychodzenie z wanny. Praktyka pokazuje, że świetnie sprawdzają się też specjalnie siedziska wstawiane do wanny, co pozwala uniknąć kłopotliwego siadania w niej. Na dno warto położyć antypoślizgową matę.
• Bezpieczny prysznic. Tu także świetnie sprawdzą się uchwyty, poręcze oraz siedzisko prysznicowe. KOŁO oferuje wersje wstawiane do środka kabiny oraz montowane do ściany, które składa się i rozkłada w razie potrzeby. Siedzisko pod prysznic pozwala też na sprawne umycie chorego przez opiekuna.
• Samodzielne korzystanie z toalety. To czynność bardzo intymna, dlatego szczególnie warto zadbać o możliwość samodzielnego i sprawnego korzystania z WC dla starszej lub niepełnosprawnej osoby. Wokół miski sedesowej powinno być wystarczająco dużo miejsca, aby dostawić wózek lub balkonik. Nisko zawieszona miska może utrudniać wstawanie. Rozwiązaniem tego problemu jest nakładka na sedes, która podwyższa poziom miski ustępowej.
• Sprawne poruszanie się. Kontrastowe i wyraźne kolory płytek, ręczników, szafek czy zasłony prysznicowej pomagają osobom słabo widzącym na sprawne przemieszczanie się w łazience. Warto zadbać także o dobre i wyraźne oświetlenie. Dla osób niepełnosprawnych na wózkach włączniki powinny być zamontowane na wysokości ok. 75–80 cm. W liniach specjalnych produktów wyposażenia toalety dla niepełnosprawnych można znaleźć włączniki z fluorescencyjną obudową, które ułatwiają ich lokalizację. Alternatywnie można zainstalować lampy z czujnikami ruchu.
• Łatwe mycie rąk. Dla osób mających problem z chwytaniem lepszą opcją będzie bateria z mieszadłem, a nie z kurkami. Idąc o krok dalej, można rozważyć wybór modelu baterii z termostatem i czujnikiem ruchu, która zupełnie eliminuje potrzebę „odkręcania” wody.
• Dostępne lustro. Zawieszane najczęściej w pewnej wysokości nad umywalką staje się niedostępne dla osoby na wózku inwalidzkim. Aby temu zaradzić, można zamontować przy umywalce pomocnicze poręcze oraz uchylne lustro, aby nawet osoba siedząca na wózku mogła z niego bez problemu korzystać.

Uchwyty do łazienki dla niepełnosprawnych

Montaż poręczy i uchwytów to pierwszy i bardzo ważny element wyposażenia łazienki dla seniorów i osób z ograniczeniami ruchu. Przed wyborem produktów warto przede wszystkim zbadać potrzeby starszej osoby.

Zadajmy sobie kilka ważnych pytań:

• Jaki rodzaj, długość i rozmieszczenie uchwytów pozwolą jej wygodnie korzystać z łazienki?
• Gdzie je zamontować, aby były dla niej największą pomocą?
• Jakie ma możliwości ruchowe – czy wygodniej będzie jej korzystać z poręczy prostej czy kątowej?
• Czy będzie w stanie posługiwać się uchwytem uchylnym czy lepiej zainstalować poręcz stałą?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, ile uchwytów powinno pojawić się przy umywalce, wc i wannie. Zależy to w głównej mierze od możliwości i potrzeb osoby, która będzie z nich korzystać. To ważne, aby przy wyborze kierować się przede wszystkim jej preferencjami. Niestety zdarzają się sytuacje, kiedy nawet poręcze i uchwyty montowane w łazience w dobrej wierze, ale w nieprzemyślany sposób, sprawiają więcej problemów niż korzyści niepełnosprawnej osobie.

Praktyka pokazuje, że najczęściej wybierane są wielofunkcyjne przyścienne poręcze po obu stronach wc oraz skośne lub równoległe długie poręcze przy wannie lub wewnątrz kabiny prysznicowej. Zwykle mają postać elementów montowanych na stałe, np. uchwytów przy wc lub w formie uchylnego siedziska pod prysznic. Według opinii użytkowników wygodniejsze i bardziej poręczne są uchwyty kątowe niż proste. Wynika to z faktu, że można je chwytać w kilku płaszczyznach, ułatwiają podtrzymywanie się i podciąganie pod różnym kątem.