Jak się uchronić przed zgubnymi skutkami tlenku węgla

Urządzenia gazowe dostarczają ciepło do ogrzewania domów, podgrzewania wody i gotowania potraw. Jeśli jednak będą nieprawidłowo zainstalowane lub niesprawne technicznie, mogą zagrażać naszemu zdrowiu i życiu.

Według danych Państwowej Straży Pożarnej, w Polsce każdego roku z powodu zatrucia tlenkiem węgla, pochodzącego z niesprawnych urządzeń gazowych, umiera około 100 osób, a kilka razy więcej ulega zatruciu wymagającemu hospitalizacji. Zdecydowana zaś większość wypadków śmiertelnych zdarza się między 1 listopada a 31 marca, a więc w chłodnej porze roku. Pamiętajmy, że nigdy nie jest za późno, żeby sprawdzić sprawność instalacji i stan techniczny urządzeń gazowych, aby uchronić siebie i swoją rodzinę przed skutkami zatrucia tlenkiem węgla.

Czym jest czad?

Tlenek węgla (potocznie nazywany czadem) to gaz silnie trujący, bezbarwny i bezwonny. Powstaje wtedy, gdy paliwo, np. gaz ziemny, nie ulega pełnemu spaleniu. A dzieje się tak m.in. wówczas, gdy brakuje dopływu powietrza z dużą zawartością tlenu do urządzenia spalającego gaz. Dlatego należy zadbać o stały dopływ świeżego (zewnętrznego!) powietrza do pomieszczeń, w których znajdują się urządzenia gazowe.

Ma to szczególne znaczenie przy zbyt szczelnych oknach, które nierozszczelniane ograniczają wymianę powietrza w pomieszczeniach, co sprzyja gromadzeniu się w nich tlenku węgla. Aby temu zapobiec, można zamontować w oknach nawiewniki powietrza, które umożliwiają stałą jego wymianę we wnętrzach. Na dole drzwi prowadzących do łazienki muszą być otwory, przez które będzie dopływało do niej świeże powietrze.

Inny powód niepełnego spalania gazu to niesprawne technicznie urządzenia gazowe. Warto tu przypomnieć, że zgodnie z prawem wszystkie urządzenia gazowe powinny być poddawane okresowej kontroli i to wyłącznie przez specjalistów z odpowiednimi uprawnieniami. W żadnym wypadku nie należy robić tego we własnym zakresie ani też powierzać tego zadania przypadkowym osobom.

Swobodny odpływ spalin

Kolejny warunek bezpiecznego użytkowania urządzeń gazowych to zapewnienie swobodnego odpływu spalin. Piecyk gazowy powinien być szczelnie przyłączony do przewodu spalinowego. Szczelny musi być także przewód spalinowy, a jego drożność i stan techniczny należy, zgodnie z przepisami, kontrolować nie rzadziej niż raz w roku. Przy czym zadanie to powinien wykonać kominiarz z kwalifikacjami mistrza.

Kratki wywiewne muszą być zawsze odsłonięte - nie wolno ich zaklejać ani też zasłaniać np. szafkami. A co jakiś czas trzeba je oczyścić z kurzu, który szybko się na nich gromadzi. Systematycznie należy też sprawdzać ciąg powietrza. Można to zrobić w prosty sposób, przykładając np. kartkę papieru do otworu bądź do kratki wywiewnej. Jeśli wentylacja działa sprawnie, kartka powinna przywrzeć do otworu czy do kratki. A jeśli będzie odstawała - trzeba natychmiast wezwać kominiarza, aby ustalił przyczynę braku ciągu i jak najszybciej ją usunąć.

Strażacy radzą też, aby łazienkę, w której jest piecyk gazowy, przed kąpielą dobrze przewietrzyć. W kuchni natomiast zalecają ustawienie kuchenki gazowej jak najbliżej wywiewnej kratki wentylacyjnej. Między kuchenką a oknem doradzają zamontowanie blatu roboczego, a nad nim pozostawienie wolnej przestrzeni, dzięki czemu świeże powietrze będzie mogło swobodnie dopływać do kuchenki.

Pamiętajmy również, że tlenek węgla jest bezwonny. Dla bezpieczeństwa rodziny warto więc zainstalować czujniki tlenku węgla, zwłaszcza w pomieszczeniach, w których domownicy śpią. Jeśli się pojawi nawet niewielka jego ilość, dźwiękiem zaalarmują one całą rodzinę.      

10 prostych sposobów na uchronienie się przed zgubnymi skutkami tlenku węgla

Podczas budowy domu pomyśl o odpowiednim kominie i urządzeniu grzewczym – sprawdź atesty i certyfikaty, wybierz tylko takie systemy, które są dopuszczone do użytku na polskim rynku.

Montaż i opiekę na instalacjami grzewczymi zleć profesjonalistom. Nie oszczędzaj na fachowcach, bo od ich wiedzy, doświadczenia i umiejętności może zależeć Twoje życie.

Dbaj o urządzenia grzewcze i drożność komina – serwisuj regularnie piec i nie unikaj okresowych kontroli oraz czyszczenia kominów (w przypadku kominków i kotłów na paliwa stałe trzeba to robić najrzadziej raz na kwartał. Dwa razy do roku kontroluje się i czyści przewody spalinowe z kotłów gazowych i olejowych. Zarządca budynku ma obowiązek przeglądu instalacji nie rzadziej niż raz w roku).

Samodzielnie sprawdzaj ciąg powietrza – przyłóż kartkę do otworu lub kratki wentylacyjnej, jeśli wszystko jest w porządku, kartka powinna przywrzeć do kratki.

Zadbaj o prawidłową wentylację – nie zamykaj dopływu świeżego powietrza do mieszkania (nie zaklejaj i nie zasłaniaj otworów wentylacyjnych, staraj się jak najczęściej wietrzyć pomieszczenia, przy wymianie okien zwróć uwagę na możliwość ich rozszczelnienia), regularnie wietrz mieszkanie.

Zamontuj czujnik czadu – to proste w montażu, niewielkie i niedrogie urządzenie może uratować Ci życie. Detektory są bardzo proste w obsłudze, mają widoczny sygnał alarmu i głośnik. Urządzenia można łatwo zamontować na ścianie, suficie lub umieścić np. na półce jako urządzenie wolno stojące, gdyż nie wymagają dodatkowego okablowania.

Nie dogrzewaj pomieszczeń sprzętami, które nie są do tego przeznaczone –kuchenka gazowa służy tylko do gotowania.

Uchylaj okno podczas korzystania z otwartego źródła ognia (pieca gazowego z otwartą komorą spalania czy kuchenki gazowej).

Nie zostawiaj samochodu z odpalonym silnikiem w garażu – nawet wtedy, gdy brama garażowa jest otwarta.

Nie bagatelizuj możliwych objawów zatrucia tlenkiem węgla – jeśli boli Cię głowa, jest Ci słabo i odczuwasz mdłości, robisz się senny, a Twoja skóra się zaróżowiła i podejrzewasz, że to może być wina czadu, reaguj natychmiast! Otwórz okna i wezwij pomoc.

Badanie zostało przeprowadzone przez instytut  ARC Rynek i Opinia na zlecenie firmy Honeywell